MADEN İŞLETMESİNDE HEYELAN RİSKİNİ BELİRTİP ÖNLEM ALINMASINI İSTEDİĞİ İÇİN İŞİNDEN EDİLEN İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI MESLEKTAŞIMIZ DERHAL İŞE İADE EDİLMELİ, SORUMLULARDAN HESAP SORULMALIDIR!

Sivas’ın Divriği İlçesinde Çiftay İnşaat A.Ş.’ne ait demir madeni işletmesinde iş güvenliği uzmanı olarak çalışan meslektaşımız, açık ocak işletmesinde ortaya çıkan heyelan riskini tespit edip, önlem alınmasını istemesinin ardından işveren tarafından önce ücretsiz izne çıkarılarak iş ilişkisi kesilmiş, daha sonra da işten atılmıştır.

Sivas’ın Divriği İlçesinde Çiftay İnşaat A.Ş.’ne ait demir madeni işletmesinde iş güvenliği uzmanı olarak çalışan meslektaşımız, açık ocak işletmesinde ortaya çıkan heyelan riskini tespit edip, önlem alınmasını istemesinin ardından işveren tarafından önce ücretsiz izne çıkarılarak iş ilişkisi kesilmiş, daha sonra da işten atılmıştır.

Açık ocak yöntemi ile demir madeni işletilmesinin yapıldığı ocakta, açılma ve çatlakların oluşarak heyelan riskinin ortaya çıktığı iş güvenliği uzmanı olarak çalışan meslektaşımız tarafından belirlenmiş, bu durum şirkete bildirilerek, iş güvenliği tespit öneri defterine de işlenmiştir. Aradan makul bir süre geçmesine rağmen maden sahibi şirket tarafından gerekli önlemlerin alınmaması üzerine bu durum hakkında Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına iletilmek üzere CİMER üzerinden meslektaşımız tarafından yazılı bildirimde bulunulmuştur. Bunun üzerine, ocakta gerekli önlemleri yasal olarak alması gereken şirket, hiçbir tedbir almamış, üstelik görevini yapan meslektaşımız işten çıkarılmıştır.

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda; “iş güvenliği uzmanı, görev aldığı işyerinde göreviyle ilgili mevzuat ve teknik gelişmeleri göz önünde bulundurarak iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eksiklik ve aksaklıkları, tedbir ve tavsiyeleri belirler ve işverene yazılı olarak bildirir. Eksiklik ve aksaklıkların düzeltilmesinden, tedbir ve tavsiyelerin yerine getirilmesinden işveren sorumludur. Bildirilen eksiklik ve aksaklıkların acil durdurmayı gerektirmesi veya acil ve hayati tehlike arz etmesine rağmen işveren tarafından gerekli tedbirlerin alınmaması hâlinde, bu durum iş güvenliği uzmanınca, Bakanlığın yetkili birimine bildirilir”  şeklinde bir hüküm bulunmaktadır. İş güvenliği uzmanı olan meslektaşımız, madencilikte sıklıkla karşılaşılan ve çoğunlukla can kayıplarıyla sonuçlanan heyelan riski konusunda kanunun öngördüğünü, kamusal ve mesleki sorumluluğunun gereğini yerine getirmiş, ancak işten çıkarılma cezası ile karşılaşmıştır.

Maden işletmelerinde karşılaşılan fay, kırık ve çatlaklar, jeolojik birimlerin davranışları ve dayanım parametreleri gibi jeolojik faktörler ile açık işletmelerde jeolojik birimlerin özellikleri ve yapısal elemanlar dikkate alınmadan şev açıları, basamak yükseklik ve genişliklerinin belirlenmesinin can ve ekonomik kayıplara neden olan ciddi heyelanlara yol açtığı bilinmektedir.

6 Şubat 2011 ve 10 Şubat 2011 tarihlerinde Kahramanmaraş Afşin-Elbistan B Termik Santraline kömür sağlayan Çöllolar Kömür Sahasında meydana gelen iki heyelan sonrasında biri jeoloji, biri maden mühendisi olmak üzere 11 maden emekçisinin hayatını kaybetmesi, 17 Kasım 2016 tarihinde Siirt`in Şirvan ilçesindeki bakır madeninde meydana gelen heyelan sonucu 16 işçimizin yitirilmesi, 18 Şubat 2019’da Muğla-Milas’ta meydana gelen kaya düşmesi/heyelan sonucu 3 işçinin yaşamını yitirmesi hala hafızlarımızda yer almaktadır.

Bu acı gerçekler ortadayken, bir maden işletmesindeki heyelan riskini ortaya koyup, gerekli önlemlerin alınarak can kayıplarının önlenmesini sağlamak amacıyla 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre görevinin gereğini Yapan İş Güvenliği Uzmanı meslektaşımızın karşı karşıya kaldığı bu durumu kabul etmediğimizi bildiriyor, sorumluluklarını yerine getirmeyen şirket yetkililerini kınıyor, ilgili kamu kurumlarını göreve çağırıyoruz.  Başta Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü olmak üzere ilgili kurum ve kuruluşların bildirim üzerine nasıl bir işlem yapacağını, meslektaşımızın bakanlığa bildirimde bulunduğu için önce ücretsiz izne çıkarılması ve sonra da “işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması” gerekçeli 43 kodu ile işten çıkarılması konusundaki tavrını merak ediyor, açıklama bekliyoruz.

Maden işletmesinde heyelan riskini belirtip önlem alınmasını istediği için işten atılan iş güvenliği uzmanı meslektaşımız derhal işine iade edilmeli, sorumlulardan hesap sorulmalı,  6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu değiştirilerek iş güvenliği uzmanlarının işverenden idari, mali ve mesleki bağımsızlığı sağlanmalıdır.

Saygılarımızla,

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası

Yönetim Kurulu