İZMİR-SABUNCUBELİ TÜNELİ YAPIM SÜREÇLERİ VE MALİYETLERİ KAMUOYUNDAN GİZLENEMEZ

İzmir Manisa arası yapımı tamamlanan “Sabuncubeli Tüneli” bugün Başbakan Binali Yıldırım tarafından açılıyor. Tünelin yapım süreci ve maliyetleri konusunda, halkımızın gerçekleri öğrenmesi için bu basın açıklanması düzenlenmiştir.
Proje Yapım Süresi 3 yıl olarak belirlendi. 8 yılda ancak bitirebildi.
Proje keşif bedeli; 150 milyon Türk Lirası öngörüldü. 2018 yılı itibari ile gerçekleşen maliyet 500 milyon Türk Lirası.
Proje kamu kaynakları ile öngörülen maliyetlerinin üç katından daha fazla bir maliyetle;

VATANDAŞIN 350 MİLYON TL’ Sİ ÇARÇUR EDİLEREK ancak bitirilebildi.
NEDEN?
Tünel Güzergahında yeterli mühendislik hizmetlerini içeren etüt ve proje çalışması “ jeolojik-jeoteknik etütler” yapılmadan; güzergah boyunca karşılaşılacak olası zemin problemlerine karşı çözüm senaryoları üretilmeden “hele bir başlayalım mantığı“ ile işe başlandı. Eksik ve yetersiz yapılan araştırmalar, yanlış tünel güzergahı seçilmesine sebep olmuş ve sorunlu bir proje ortaya çıkmıştır.
Tünel güzergâhı yerseçimi için, yeterli jeolojik-jeoteknik inceleme yapılmamasından dolayı, tünelin Manisa çıkışı; eski heyelan bölgesi alanında planlanmış bu sebeple de yapılan hazırlık kazıları sırasında kaymalar oluşmuştur.
Tünel güzergahında, ilerleme sırasında gerçekte karşılaşılan jeolojik birimlerin özelliklerinin; eksik ve yetersiz ön çalışmalarla ortaya konulan jeolojik birimlerin özelliklerinden çok daha farklı olması sebebi ile tünel kazı maliyetlerinin aşırı derecede artmasına, imalat süresinin ise çok uzamasına neden olmuştur.
Tünel kazı destekleme çalışmaları sırasında karşılaşılan ve yeraltı suyu taşıyan kum-çakıl mercekleri, tünel kazı maliyetlerinin artmasına, imalat süresinin ise uzamasına sebep olmuştur. Yüklenici firma; tünel kazı hızı artırıp maliyetleri düşürmek için imalat kalitesinden taviz vermek yolunu seçince de tünellerde deformasyonlar hızla artmış, yer yer göçükler meydana gelmiştir. Deformasyonların durdurulması için ciddi zaman ve kaynak(para) harcanmak zorunda kalınmıştır.
Sonuçta, ilk hazırlanan etüt ve projelerin yetersiz kalması nedeniyle, yeniden projelendirme ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Yaklaşık 4 yıllık bir zaman kaybı ve ciddi ek maliyetler harcanarak işe yeniden başlanılabilinmiştir. Yap-İşlet-Devret modeli ile ihale edilen işin “hele bir başlayalım mantığı” ile eksik ve yetersiz hazırlanan etüt ve projeleri sonucu, yüklenicisi de iflas edip işi tamamlayamamış, yeni bir yüklenici ile kamu kaynakları ile iş; 2018 yılında ancak bitirilebilinmiştir.
Ne pahasına, Proje kamu kaynakları ile öngörülen maliyetlerinin üç katından daha fazla bir maliyetle; VATANDAŞIN 350 MİLYON TL’ Sİ ÇARÇUR EDİLEREK.
SONUÇ OLARAK;
BİLİMDEN UZAK “BEN YAPTIM OLDU” MANTIĞI İLE HESAPSIZ, ANLIK KARARLARLA YAPILAN HER PROJEDE OLDUĞU GİBİ MALİYETLER ÜÇ KATINA ÇIKTI, HALKIN VERGİLERİ BOŞA HARCANDI. YİNE BİRİLERİ ZENGİN EDİLDİ !!!
ÜLKEMİZİN VE HALKIN MEVCUT EKONOMİK KOŞULLARI GÖZ ÖNÜNE ALINDIĞINDA; BİLİMDEN UZAK, POPİLİST POLİTİKALARLA HAZIRLANMIŞ VE YANDAŞ FİRMALARA RANT AKTARMA AMAÇLI PROJELERİN ÜLKEYE GETİRDİĞİ YÜKLER ORTADADIR.
Kamuoyuna Saygıyla Duyurulur.

Alim MURATHAN
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası
İzmir Şube Başkanı