Etkinlikler

17 Ağustos/12 Kasım 1999 Kocaelive Düzce depremlerinin yarattığı yıkım tablosu, depremlerindoğrudan sarsıntı etkisi ve tetiklediği sıvılaşma gibi zemin davranışlarının nedenolduğu hasarların yanı sıra, diri fayların yüzey deformasyonu meydana getirmepotansiyellerini ve bu deformasyonun doğal ve yapay çevre üzerindeki etkisinide gözler önüne sermiştir. Aslında diri fayların yüzey deformasyonu oluşturmakonusu Jeoloji Mühendisliği için yeni ve yabancı bir konu değildir. Gerekulusal gerekse uluslararası düzeyde gerçekleştirilmiş birçok jeolojik çalışmada,“yüzey faylanması tehlikesi” olarak kavramsallaştırılmış olan bu konukamuoyunun ve ilgili kamu kurumlarının dikkatini ancak 1999 depremlerindensonra çekmeyi başarabilmiş, Mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 1999sonrası hazırlanan ve bugün de yürürlüğü süren İmar Planına Esas Jeolojik veJeoteknik Etüt Raporlarına (İPEJJER) ilişkin mevzuat ile planlama alanındakiyüzey faylanması tehlikesinin araştırılmasına ve bu tehlikeye bağlı olaraktampon bölgelerin oluşturulması uygulamasına başlanmıştır.

1999 depremlerinden sonrageçen 18 yıllık süreç sonunda gerek akademik çalışmalar gerek üretilenİPEJJER`ı gerekse de Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü’nün 1992 tarihli1:1.000.000 ölçekli Türkiye Diri Fay Haritası’nı güncelleyerek 2010, 2012 ve 2013tarihli “Türkiye Diri Fay Haritası (TDFH)”nı yayınlaması gözönüne alındığında,ülkemizde yüzey faylanması tehlikesi araştırmalarına yönelik teorik ve pratikbirikimin oldukça geliştiği rahatlıkla söylenebilir.

Ancak bu teorik ve pratikbirikim ulusal mevzuata yansımamış, geçen sürede gerek yüzey faylanmasıtehlikesi araştırmalarına gerekse yüzey faylanması tehlike kuşağı ve sakınımbandı oluşturulmasına yönelik kriterler ABD ve Yeni Zelanda gibi ülkelerde olduğugibi yasal kurallara bağlanmamıştır. Bu nedenle uygulamada, özellikle sakınımbandı oluşturulması gibi konularda, bazı sorunlar yaşanmaya devam etmektedir.

Elinizdeki bu kılavuzun amacı;Jeoloji Mühendisliği mesleki derinliğindeki teorik ve pratik birikimi esasalmak suretiyle, yüzey faylanması tehlikesinin tanımlanmasına, haritalanmasına,tehlike kuşağı ve sakınım bandının oluşturulmasına ve elde edilen sonuçlarınplanlama ve yapılaşma süreçlerine entegre edilmesine yönelik bir yaklaşımşeması oluşturulmasıdır. Dolayısıyla konunun en ince teknik ayrıntısına kadarirdelenmesi yerine genel bir çerçeve çizilmiş, asgari düzeydeki temelbilgilerle yetinilmiş, ancak ileri okumalar için kaynaklar gösterilmiştir.

Belirtmemiz gerekir ki, kılavuzileride doğal olarak bu konuda yapılacak mevzuat çalışmalarına katkıoluşturmayı da hedeflemektedir.

Kılavuz sadecemeslektaşlarımıza yönelik hazırlanmamıştır. Konuya ilgi duyan veya meslekiuygulamalarında bu konuyla karşılaşan tüm yerbilimciler, şehir bölgeplancıları, merkezi ve yerel yönetimlerin ilgili personelinin de kılavuzdanyararlanacağına inanıyoruz.

Kılavuz Odamızın kollektifaklının bir ürünüdür; gerek Çalışma Grubu’nda gerekse kılavuza son halininverildiği Çalıştay’da çok sayıda meslektaşımızın emeğini taşır. Dileriz adıgibi yüzey faylanması tehlikesi araştırmaları konusunda da yol gösterici olur…