CUMARTESİ ETKİNLİKLERİNDE "KATI ATIĞA PİROLİZ YÖNETMİ İLE ÇÖZÜM" KONULU SUNUM GERÇEKLEŞTİRİLDİ

Jeoloji Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi‘nde 20 Nisan 2013 Cumartesi günü Saat:13.30‘da "Katı Atığa Piroliz Yöntemi İle Çözüm" konulu söyleşi düzenlendi.

Jeoloji Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi‘nde 20 Nisan 2013 Cumartesi günü Saat:13.30‘da "Katı Atığa Piroliz Yöntemi İle Çözüm" konulu söyleşi düzenlendi. KTÜ Makine Mühendisliği Bölümü‘nde öğretim üyesi Prof. Dr. Burhan Çuhadaroğlu tarafından yapılan sunum ve programa katılanlarla birlikte Bölgemizin ve Trabzon‘un çöp sorunu masaya yatırıldı.

Trabzon Şube Başkanımız Semih PEKER‘in konuşması şöyle:

Bugün burada değerli hocamız Katı Atığa Piroliz Yöntemi İle Çözüm yani oksijensiz ortamda yakma yöntemini anlatacaktır. Bilindiği gibi çöpün bertaraf edilmesinin birçok yöntemi bulunmaktadır. İster düzenli depolama yapın, ister yakma işlemine tabii tutun, ister piroliz yöntemiyle yakın, ister gübre üretmek için kompostlaştırma fabrikasını kurun bu yöntemler katı atık yönetimi sisteminde olağan yaklaşımlar olup çözüm önerileridir. Bu yöntemleri birbirleri ile kıyaslayıp maliyet analizi yaparak bunlardan birini bölgenizde uygularsınız. Ancak bizler en önemli kısmı gözden kaçırıyoruz. Çöpü üretmemeye ve çöpü evimizde ayrıştırmaya teşvik edici paket programlar uygulamalıyız. Topluma, halkımıza bu bilinci bu kültürü kazandırmadığımız sürece bu yöntemlerin hiçbirinde başarıya ulaşmamız mümkün değildir. Dünyada hiçbir gelişmiş ülke çöpünü ayrıştırmadan, geri dönüşüme uğratmadan hiçbir zaman yakma, düzenli depolama, piroliz gibi fantezi işlerine girişmemiştir.

Ne Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın, ne Trabzon Valiliğimizin, ne Trabzon Belediyemizin bu konuda çalışması olduğunu biz görmedik. Kaynağında yani çöpün üretildiği yerde yani evde, iş yerinde, okulda, hastanede nerede çöp üretiliyorsa buralarda kağıt, metal, plastik, cam gibi kısımlar ayrılmalıdır. Bu işlemin yapılmaması kalecin olmadan en iyi forvetlerle sahaya çıkmaya benzer. Bunu topluma anlatmak insanımızı buna alıştırmak ve eğitmek en az 5 yıl sürer. Biz ağacı dikmeden meyvesini yemeye kalkıyoruz.

Bir bakıyorsunuz Sayın Trabzon Valisi, Trabzon Belediye Başkanı açıklama yapmış "Biz çöpü yakmak için yurt dışından işadamları getirdik, çöpe yakma ile kökten çözüm getiriyoruz" diye basından öğreniyoruz. Bizde soruyoruz neyi yakıyorsun. Kâğıdı mı, plastiği mi, demiri mi, camı mı diye. Tabii ki yakarsın da hepsi birlikte yakılır mı? Hepsi birlikte yakılmayacaksa o zaman bu ayrıştırma bilincini topluma kazandırmak için neden projeler uygulamıyorsun?

Bu konunun Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından ciddiyetle ele alınması, konuyla ilgili bir politika belirlemesi ve mutlaka kaynağında ayrıştırma, geri dönüşüm ve yeniden kullanım konusunda yönetmeliklerin çıkartılması gerekmektedir. Bu yönetmeliklerle cezai yaptırımlar getirilmelidir. Çöp demek para demektir. Sen paranı direkt mi kullanırsın yoksa paranı yakıp enerjimi üretirsin, gübreye çevirip patates mi üretirsin? Ben paramı direkt kullanırım yani çöpü geri dönüşümle yeniden kullanırım. Yakma gibi alternatifleri de ondan sonra düşünürüm.

Semih PEKER

Trabzon JMO Başkanı

Açılış konuşmasını yapan Jeoloji Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Semih PEKER‘in konuşmasından sonra KTÜ Makine Mühendisliği Bölümü‘nde öğretim üyesi Prof. Dr. Burhan Çuhadaroğlu "Katı Atığa Piroliz Yöntemi İle Çözüm" konulu sunumunu gerçekleştirdi.

Katı Atığa Piroliz Yöntemi ile Çözüm

Prof. Dr. Burhan ÇUHADAROĞLU

KTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, 61080-Trabzon

Katı atıkların yönetimi konusu bütün dünyada kentsel yönetişimin en temel sorunlarından bir tanesi olarak güncelliğini korumaktadır. Bu konuda; kentlerin bulundukları yöre, ortaya çıkmakta olan katı atığın niteliği ve arazi olanakları göz önüne alınarak birbirinden farklı çözümler ortaya çıkmış ve uygulanmıştır.

Günümüzde katı atık yok etme konusunda bilinen yöntemler; kompostlama (gübre üretme), açıkta yakma, fırında yakma, piroliz ve gazlaştırma, dolgu ya da açıkta depolama, zararlı atıkların yok edilmesi olarak sıralanmaktadır.

Piroliz; fırında yakmaya benzer bir yöntem olmakla birlikte burada katı atığın oksijenle teması yoktur. Yüksek sıcaklıkta eritilen katı atık ilk hacminin %5‘ine kadar indirilir ve içerisindeki su ve diğer maddeler gazlaştırılarak çekilir. Gazlaştırmada ise katı atık çok az oksijen teması ile yakılabilir gazlar üretilecek şekilde yüksek sıcaklıkta işleme tabi tutulur. Elde edilen gaz enerji üretiminde kullanılır.

Bütün bu tekniklerin Trabzon ve Karadeniz‘deki diğer yerleşim birimleri için gözden geçirilmesi ile en mükemmel çözüm kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Halen hedefte olan Araklı Turup mevkii; dolgu ve açıkta depolama yapılamayacak kadar riskli, tehlikeli, güzel ve doğal bir SİT alanıdır. Bu konudaki en uygun seçenek; ekonomik, sıfır çevresel zararlı, araziye gerek göstermeyen HES kaynaklı piroliz tesisidir.

Trabzon ve ilçelerinde toplam 350 ton/gün civarında katı atığın ortaya çıktığı göz önüne alındığında her biri 5 MW (megawatt)‘lık bir HES‘ten enerji alan 3 ayrı piroliz tesisi ile katı atık sorunu fazlasıyla ve rahatlıkla çözülebilir. Bu türden bir tesisin HES dahil toplam yatırım bedeli en fazla 45 milyon TL civarındadır.

Bu yatırımın; kazanılacak depolama alanları ve çevresel etkiler göz önüne alındığında ve çevre il ve ilçeler için de çalışacağı düşünüldüğünde ekonomik bir yatırım olması olasılığı yüksektir.
Ekonomiklik ve geri dönüş süresi hesabı ayrıca yapılmalıdır.

Söyleşiye katılanlar, Trabzon Çöpü hakkında hem bilgi sahibi oldular hem de söyleşiye katılarak fikirlerini beyan ettiler.