TMMOB Odalar 01 Temmuz 2024, Pazartesi
Yayınlayan Birim: DİYARBAKIR ŞUBE
Yayına Giriş Tarihi: 26.04.2011
Güncellenme Zamanı: 26.04.2011 16:10:31

TÜBİTAK, sanayicilerin, üniversitelerdeki araştırmacıların, kamu kurumlarının ve geleceğin bilim insanı adaylarının bilim, teknoloji ve yenilik alanlarında elde ettikleri başarı öykülerini kamuoyuyla paylaşmak amacıyla, 20 Nisan‘da Ankara‘da, Bilim ve Teknolojiden Sorumlu Devlet Bakanı Prof. Dr. Mehmet Aydın‘ın katılımıyla toplantı düzenledi. TÜBİTAK, başarı öykülerinin paylaşılması ile; kamuoyunda bilim, teknoloji ve yenilik alanında yapılan çalışmalar hakkında bir farkındalık yaratılmasını; paydaşların cesaretlendirilerek Ar-Ge çalışmaları yapmaya özendirilmesini; hem araştırmacıların hem de Ar-Ge faaliyetinde bulunan kurumların yeni projeler geliştirmek üzere daha büyük bir heves duymalarını hedefliyor.

"TÜBİTAK Başarı Öyküleri Paylaşım Günleri" adı altında yapılan toplantılarda, 2005-2010 yılları arasında başlamış ve tamamlanmış, TÜBİTAK destekli yaklaşık 6.000 proje arasından seçilen 150 proje kapsamındaki deneyim ve başarılar bizzat projelerin sahipleri tarafından sözlü sunumlar ve poster sunumları ile paylaşıldı. 20 Nisan 2011‘de Ankara‘da gerçekleştirilen etkinlikte, Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB), Uluslararası İşbirliği Daire Başkanlığı (UİDB), Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı (BİDEB) ve Bilim ve Toplum Daire Başkanlığı tarafından desteklenen projelere yer verildi. Bu kapsamda, odamız üyelerinden (4578) Doç. Dr. M. İrfan YEŞİLNACAR‘ın yürütücüsü olduğu 104Y188 nolu ve "Harran Ovası Yeraltı Suyu Kalitesi ve Kirlenme Potansiyelinin Belirlenmesi" konulu 1001 araştırma projesi Başarı Öyküsü olarak kabul edilmiştir. Anılan etkinlikte, Doç. Dr. M. İrfan YEŞİLNACAR‘a başarı belgesi verilmiştir.

Projenin Amacı ve Önemi

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP)‘nin en önemli amaçlarından biri tarım ve sulamadır. Proje sahası içindeki Harran Ovası, 3700 km2 drenaj alanı, 1500 km2 ova alanı ve 141.500 hektar sulama alanıyla GAP‘ın en büyük sulama sahasına ve Ortadoğu‘nun en büyük yeraltı suyu rezervine sahiptir. Ovada, 50.000 hektar arazi, drenaj ve tuzluluk tehlikesiyle karşı karşıyadır. Atıksu arıtma tesisi bulunmayan kentte, atıksular ova içine deşarj edilmekte ve bu atıksularla sebze bahçeleri sulanmaktadır. Ayrıca, ovanın kuzeybatı sınırı boyunca kentin varoşlarında nüfusun büyük çoğunluğu ilkel koşullarda, hijyen kurallarına uyulmadan, hayvancılıkla uğraşmakta olup ortaya çıkan atıklar rastgele çevreye atılmaktadır. Özetle, bu proje, yukarıda bahsedilen kirletici kaynakların ve sulamanın neden olduğu YAS kalitesi değişimi ve kirlenme potansiyelinin belirlenmesi için ovada seçilen temsil edici kuyular vasıtasıyla alınan periyodik numunelerle YAS kalitesinin boyutlarının araştırılması ve kirlenme potansiyeli belirlenmesi için kirlilik haritasının çıkarılmasını ve çeşitli su kalitesi sınıflamalarına tabi tutulması amacını kapsamıştır. Ayrıca, su kalitesi değişiminin hidrojeolojik koşullarının ortaya konmasını amaçlamıştır.

Proje ile Elde Edilen Kazanımlar

Projeyle, 5 adet SCI kapsamında uluslararası makale (biri incelemede), 1 ulusal bildiri, direkt ve dolaylı birçok yüksek lisans tezi gerçekleştirilmiş, bursiyerler fonlanmış ve bölüm laboratuvarına bir takım ekipmanlar alınmıştır. Hepsinden önemlisi, GAP‘ın en önemli çevresel sorunlarından birinin, bilimsel bir yaklaşımla, boyutlarının ortaya konması gerçekleştirilmeye çalışılmıştır.